با پیشرفت فناوری در صنعت خودرو، تایرهای هوشمند به یکی از ترندهای اصلی این حوزه تبدیل شدهاند. این تایرها نه تنها ایمنی رانندگی را افزایش میدهند، بلکه با کاهش مصرف سوخت و انتشار آلایندهها، نقش مهمی در توسعه پایدار ایفا میکنند. در این مقاله، به بررسی فناوریهای بهکاررفته در تایرهای هوشمند، مزایای آنها و تأثیرشان بر آینده صنعت خودرو میپردازیم.
تایرهای هوشمند چیستند؟
تایرهای هوشمند (Smart Tires) به تایرهایی گفته میشود که مجهز به سنسورها و سیستمهای ارتباطی پیشرفته هستند. این فناوریها امکان نظارت لحظهای بر پارامترهای حیاتی مانند:
- فشار باد تایر
- دمای سطح تایر
- عمق آج تایر
- وضعیت جاده (خشک، بارانی، یخبندان)
را فراهم میکنند. دادههای جمعآوریشده از طریق بلوتوث یا اینترنت اشیا (IoT) به سیستم خودرو یا گوشی همراه راننده ارسال میشوند.
فناوریهای کلیدی در تایرهای هوشمند
۱. سیستم نظارت بر فشار باد (TPMS)
سیستم Tire Pressure Monitoring System (TPMS) یکی از رایجترین فناوریها در تایرهای هوشمند است. این سیستم با استفاده از سنسورهای داخلی، فشار باد تایرها را بهصورت مداوم بررسی میکند و در صورت کاهش غیرعادی فشار، به راننده هشدار میدهد.
۲. سنسورهای تشخیص وضعیت جاده
برخی تایرهای هوشمند مانند Continental ContiSense، مجهز به سنسورهای الکتروشیمیایی هستند که قادرند سطح آب، یخ یا شن روی جاده را تشخیص دهند. این دادهها به سیستمهای ایمنی خودرو مانند ESP یا ABS ارسال شده و عملکرد آنها را بهبود میبخشند.
۳. فناوری Self-Sealing
تایرهای هوشمند شرکت میشلن (Michelin) از فناوری Self-Sealing بهره میبرند. در این فناوری، لایهای از مواد خاص درون تایر قرار داده شده که بهصورت خودکار سوراخهای کوچک (تا قطر ۵ میلیمتر) را پر میکند.
۴. اتصال به اینترنت اشیا (IoT)
تایرهای مجهز به IoT مانند Pirelli Cyber Tire، دادههای جمعآوریشده را به ابر (Cloud) ارسال میکنند. این دادهها برای تحلیل الگوی رانندگی، برنامهریزی تعمیرات پیشگیرانه یا حتی بهینهسازی مسیر حرکت استفاده میشوند.
مزایای تایرهای هوشمند
- افزایش ایمنی: کاهش ۳۰٪ی خطر انفجار تایر با نظارت بر فشار باد.
- صرفهجویی در سوخت: حفظ فشار باد ایدهآل، مصرف سوخت را تا ۵٪ کاهش میدهد.
- طول عمر بیشتر تایر: تشخیص زودهنگام ساییدگی آج، عمر تایر را تا ۲۰٪ افزایش میدهد.
- کاهش آلایندگی: بهینهسازی مصرف سوخت، انتشار CO2 را کاهش میدهد.
چالش های تایرهای هوشمند در ایران
اگرچه تایرهای هوشمند مزایای چشمگیری دارند، اما ورود آنها به بازار ایران با چالشهایی همراه است:
- هزینه بالا: قیمت این تایرها ۲ تا ۳ برابر تایرهای معمولی است.
- نیاز به زیرساختهای فنی: خودروهای قدیمی ایرانی ممکن است با سیستمهای ارتباطی تایرها سازگار نباشند.
- محدودیت دانش فنی: نبود آگاهی کافی در میان مصرفکنندگان و تعمیرکاران.
برای فهمیدن علت خرابی باتری خود اینجا کلیک کنید.
برندهای پیشرو در تولید تایرهای هوشمند
۱. میشلن (Michelin): تایرهای Selfseal با قابلیت خودترمیمی.
۲. کنتیننتال (Continental): تایرهای ContiSense با سنسورهای تشخیص وضعیت جاده.
۳. پیرلی (Pirelli): تایرهای Cyber Tire مجهز به فناوری IoT.
آینده تایرهای هوشمند
پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۵۰٪ خودروهای جدید مجهز به تایرهای هوشمند باشند. جهتگیریهای آینده این حوزه شامل:
- تایرهای بدون هوا (Airless Tires): مانند نمونههای آزمایشی شرکت گودیر (Goodyear).
- تایرهای شارژی: تولید تایرهایی که انرژی جنبشی را به برق تبدیل میکنند.
نتیجه گیری
تایرهای هوشمند با ترکیب فناوریهای نوین، نهتنها تجربه رانندگی را ایمنتر و کارآمدتر میکنند، بلکه گامی مهم بهسوی خودروهای خودران و شهرهای هوشمند هستند. با کاهش قیمتها و افزایش آگاهی در ایران، انتظار میرود این تایرها بهزودی جایگاه مناسبی در بازار کشور پیدا کنند.
